Tuy không thể điều trị khỏi hoàn toàn chứng bàn chân bẹt ở người lớn, song, việc duy trì mang đế chỉnh hình y khoa sẽ hỗ trợ nâng đỡ lòng bàn chân, hạn chế các cơn đau như đau mắt cá chân, đau đầu gối, đau cột sống,… Ngoài ra, các bác sĩ khuyến khích người lớn mắc chứng bàn chân bẹt mang đế, sử dụng băng dán kinesio và kết hợp với các bài tập cho bàn chân bẹt tại nhà, giúp nâng cao hiệu quả điều trị, giảm thiểu những đau đớn do bàn chân bẹt gây nên.
1. Phương pháp hỗ trợ và điều trị không can thiệp phẫu thuật
1.1. Vật lý trị liệu
Các bài tập bàn chân có thể giúp tăng tính linh hoạt và sức mạnh ở vòm bàn chân cho người bệnh. Tuy nhiên, những bài tập này cần được hướng dẫn thực hiện bởi bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu và tuân thủ đúng kỹ thuật.
Các bài tập thể dục dụng cụ chân có thể giúp tăng cơ bắp của bàn chân. Đồng thời, tăng tính linh hoạt và sức mạnh ở vòm bàn chân. Những bài tập phổ biến hỗ trợ cho người lớn mắc bàn chân bẹt như: nhặt viên bi bằng ngón chân, xếp đồ vật bằng ngón chân và viết số lên cát bằng ngón chân cái.
Bên cạnh đó là một số phương pháp an toàn thường được ứng dụng trong việc điều trị không can thiệp phẫu thuật như sau:
2- Hồng ngoại:
- Sử dụng tia hồng ngoại để tăng cường sự co giãn của cơ bắp và gân.
- Nhiệt độ từ tia hồng ngoại có thể giúp giảm đau và cải thiện sự linh hoạt của cơ.
3- Siêu âm:
- Áp dụng sóng siêu âm để kích thích tuần hoàn máu và giảm viêm nhiễm.
- Siêu âm có thể giúp làm dịu cơ bắp, giảm cảm giác đau và tăng cường quá trình hồi phục.
4- Điện xung:
- Sử dụng điện xung để kích thích cơ bắp và giảm cảm giác đau.
- Các xung điện có thể cải thiện sự linh hoạt và kiểm soát cơ bắp.
5- Đế lót chỉnh hình
- Điều chỉnh tư thế của bàn chân, hỗ trợ căn chỉnh đúng cấu trúc giải phẫu bàn chân, tránh biến dạng thêm.
- Giảm ma sát giữa bàn chân với giày dép, ngăn ngừa xát trượt gây đau rát và bong da.
- Làm giảm áp lực lên gân cốt và cơ, hỗ trợ phục hồi chức năng vận động.
- Cải thiện tư thế đi lại và thăng bằng của cơ thể, giảm nguy cơ mỏi lưng, đau chân khi di chuyển.
- Phù hợp với nhiều độ tuổi khác nhau.
6- Băng dán Kinesio
- Giảm áp lực và ma sát lên bàn chân khi đi lại, giúp giảm đau và thoải mái hơn cho người bệnh.
- Nâng đỡ và cố định vòng khớp bàn chân, hỗ trợ nâng các phần bị sụp xuống.
- Có tác dụng massage nhẹ, kích thích tuần hoàn máu ở bàn chân.
1.2. Vận động trị liệu
1- Vận động thụ động
Dạng bài tập này sẽ giúp kéo căng cơ bắp ở chân và gân gót chân, từ đó giảm nguy cơ căng cứng gân khi người bệnh đi lại.
Thư giãn cân gan chân, cơ chày sau:
-
- Mục tiêu: Kéo căng cơ bắp ở chân và gân gót chân, giảm nguy cơ căng cứng gân khi đi lại.
- Phương pháp: Thực hiện bài tập thư giãn nhẹ nhàng để tăng sự linh hoạt của cơ và gân.
- Bài tập bao gồm: Thực hiện các động tác xoay cổ chân, uốn và duỗi ngón chân.
Massage trị liệu:
- Mục tiêu: giảm cảm giác đau thông qua việc kích thích cơ bắp và tăng cường tuần hoàn máu, lưu thông máu, cung cấp dưỡng chất và tăng khả năng phục hồi của cơ bắp.
- Phương pháp: Phương pháp này sử dụng những động tác nhẹ và nhẹ nhàng để giảm căng thẳng và kích thích cảm giác thư giãn.
Người bệnh có thể đặt một quả bóng, dùng lòng bàn chân lăn bóng qua lại. Kỹ thuật này giúp cải thiện độ linh hoạt ở chân, đồng thời giảm đau nhức hiệu quả. Bên cạnh đó, phương pháp massage trị liệu còn có khả năng giảm đau trong cơ bắp và mô liên kết, kích thích sự tuần hoàn máu, cung cấp dưỡng chất và oxy đến các khu vực cơ bị căng.
2- Vận động chủ động
Dạng bài tập bàn chân bẹt này có thể giúp tăng tính linh hoạt và sức mạnh ở vòm bàn chân cho người bệnh.
Bài tập giảm đau, thư giãn cơ, hỗ trợ tạo vòm bàn chân:
- Mục tiêu: Giảm đau, cải thiện sự thư giãn cơ và hỗ trợ tạo vòm bàn chân.
- Phương pháp: Thực hiện các bài tập như uốn và duỗi ngón chân, xoay cổ chân để cải thiện cơ bắp và tạo vòm bàn chân.
Bài tập kéo căng người
Dạng bài tập kéo căng người bao gồm các bài tập nhỏ như: xoay cổ, nhún vai, kéo căng vai, xoay cổ tay, căng cổ tay, căng bàn tay và các ngón tay, kéo căng lưng, căng cơ đầu gối, căng đùi và kéo giãn chân.
Dạng bài tập này sẽ giúp kéo căng cơ bắp ở chân và gân gót chân, từ đó, giảm nguy cơ căng cứng gân khi người bệnh đi lại. Đồng thời, giúp cải thiện sự linh hoạt của cơ bắp và các khớp trong khu vực cổ, vai, lưng, hông, và đùi.
Tập yoga
Các tư thế yoga như: tư thế ngọn núi, tư thế chiến binh, tư thế chó cúi mặt,… có thể hỗ trợ cân bằng và tăng cường cơ bắp ở chân và gân gót chân. Đặc biệt, tập Yoga còn giúp giãn cơ các vùng lưng, chày và giảm căng thẳng cho cơ ở vùng đầu gối.
Tuy nhiên, bạn cần theo dõi tín hiệu từ cơ thể và không ép bản thân tập quá sức. Nếu cảm thấy đau hoặc không thoải mái, hãy dành thời gian nghỉ ngơi và tham khảo ý kiến từ chuyên gia.
2. Phương pháp điều trị can thiệp phẫu thuật
Đối với những trường hợp mắc hội chứng bàn chân bẹt không có sự cải thiện từ các phương pháp trị liệu không can thiệp phẫu thuật hoặc khi các triệu chứng đau ngày một nặng hơn, phẫu thuật trị liệu là một lựa chọn phù hợp. Quá trình phẫu thuật này có khả năng tạo ra một vòm chân mới, giúp cải thiện khả năng hoạt động của bàn chân.
Phẫu thuật tái tạo bàn chân
Phẫu thuật tái tạo bàn chân thường được áp dụng cho những người có các vấn đề nghiêm trọng về cấu trúc bàn chân, gây khó khăn trong việc di chuyển và gây đau đớn. Quá trình phẫu thuật có thể kéo dài từ vài giờ đến nhiều giờ, tùy thuộc vào phức tạp của tình trạng và mức độ điều chỉnh cần thiết. Chi phí của phẫu thuật tái tạo bàn chân có thể rất cao, thời gian phục hồi sau phẫu thuật thường kéo dài và đòi hỏi chăm sóc đặc biệt sau phẫu thuật.
Quá trình này bao gồm việc sắp xếp lại vị trí của cơ, gân và xương khớp trong bàn chân để tạo cho bàn chân một cấu trúc hình dạng gần như giống với bàn chân của người bình thường nhất có thể. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, quá trình phẫu thuật có thể có các bước điều chỉnh cấu trúc cơ bàn chân hoặc loại bỏ cụm xương không cần thiết.
Phẫu thuật cấy ghép xương
Cũng giống như phẫu thuật tái tạo bàn chân, phẫu thuật cấy ghép xương thường hỗ trợ cho các trường hợp bệnh nhân có cấu trúc bàn chân phức tạp và biến chứng nặng. Quá trình phẫu thuật giúp tái tạo và tăng cường cấu trúc xương trong bàn chân.
Theo đó, phương pháp này sẽ sử dụng xương từ bàn chân, xương từ nguồn xương khác hoặc bộ phận kim loại để hỗ trợ vòm bàn chân và điều chỉnh cấu trúc cơ bàn chân. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể mà các bác sĩ sẽ chỉ định cách thức, chi phí phẫu thuật và thời gian phục hồi tương ứng.
Nguồn: https://myrehab-matsuoka.com/tu-van-phuc-hoi-chuc-nang/chan/ban-chan-bet-o-nguoi-lon.html
